انتقال سرقفلی

انتقال سرقفلی بدون تنظیم اجاره نامه چه پیامدهای حقوقی دارد؟
یکی از مسائل رایج در روابط میان موجر و مستأجر، انتقال سرقفلی بدون وجود اجاره نامه رسمی و مکتوب است. این موضوع به ویژه در معاملات قدیمی یا روابط مبتنی بر توافقات شفاهی دیده می‌شود و ممکن است به اختلافات جدی منتهی شود.
در قانون روابط موجر و مستأجر، خصوصاً قانون مصوب سال ۱۳۷۶، تأکید شده که قرارداد اجاره باید به صورت کتبی و با ذکر اجازه یا عدم اجازه انتقال به غیر باشد. حالا، اگر فردی بدون تنظیم اجاره نامه، سرقفلی را به دیگری منتقل کند، مشکلات زیر ایجاد می‌شود:
1) اثبات رابطه استیجاری دشوار می‌شود و مستأجر جدید در برابر ادعای مالک فاقد پشتوانه حقوقی است.
2) مالک می‌تواند با استناد به نبود قرارداد کتبی، درخواست تخلیه یا ابطال انتقال را مطرح کند.
3) در بسیاری موارد، مستأجر جدید که وجهی برای سرقفلی پرداخت کرده، دچار زیان مالی می‌شود و حتی ممکن است دعوای کلاهبرداری علیه انتقال‌دهنده مطرح کند.

راهکار قانونی در نبود اجاره‌نامه
اگر اجاره‌نامه‌ای وجود ندارد، اما سرقفلی انتقال یافته است، برای اثبات حقوق می‌توان از ابزارهای قانونی زیر بهره برد:
1) استناد به شهادت شهود یا رسیدهای پرداخت وجه
2) استفاده از قرائن عرفی برای اثبات انتقال
3) طرح دعوی اثبات مالکیت سرقفلی یا الزام به تنظیم قرارداد اجاره
در چنین شرایطی، همراهی یک وکیل متخصص در انتقال سرقفلی بسیار ضروری است تا از بروز خسارت‌های جبران ناپذیر جلوگیری شود و روند حقوقی به شکل قانونی پیگیری گردد.
در صورت نبود اجاره نامه، اثبات حق سرقفلی تنها از طریق مدارکی نظیر رأی دادگاه، رسیدهای پرداخت وجه یا گزارش‌های کارشناسی امکان‌پذیر است. در چنین مواردی، مالک ممکن است ادعای غاصب بودن مستأجر را مطرح کند که منجر به خلع ید یا مطالبه اجرت‌المثل خواهد شد.